ACADEMIC STAFF (RS) – Department of Physiology

Assoc. Prof. Dr. Ratchakrit Srikuea

E-mail: ratchakrit.sri@mahidol.ac.th, (66)-2201-5518

Education

Research Interests

Scholarship and Award

1. The Excellent Oral Presentation Award from Commission in Higher Education Congress V: University Staff Development Consortium, Thailand, 2012

2. BioLASCO Thailand Young Scientist Award from Secreteriat Office of National Committee for Research Animal Development, National Research Council of Thailand, 2011

.....

1. UN SDG ที่เกี่ยวข้อง: SDG 3 (Good Health and Well-Being) ผลงานวิจัยเรื่อง Regulation of vitamin D system in skeletal muscle and resident myogenic stem cell during development, maturation, and ageing. Sci Rep. 2020;10:8239. ผู้แต่ง Srikuea R*, Hirunsai M, Charoenphandhu N สรุปโดย ผศ.ดร.รัชกฤต ศรีเกื้อ ภาควิชาสรีรวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล: ปัจจุบันมีงานวิจัยที่ศึกษาบทบาทใหม่ของวิตามินดีในด้านที่ไม่เกี่ยวข้องกับการควบคุมสมดุลแคลเซียม (non-calcemic action) ดังเช่นงานวิจัยเรื่องนี้ที่แสดงให้เห็นถึงระบบการทำงานของวิตามินดีที่ระดับเนื้อเยื่อและเซลล์ต้นกำเนิดของกล้ามเนื้อลายในช่วงพัฒนาการ เจริญเต็มวัย และระยะเริ่มต้นของการชราภาพ โดยใช้กล้ามเนื้อลายของหนูเม้าส์ที่มีคุณสมบัติด้านการเจริญเติบโตที่เปรียบเทียบได้กับมนุษย์ในการศึกษา ผลการศึกษาวิจัยพบว่ากล้ามเนื้อลายมีกระบวนการเมแทบอลิซึมของวิตามินดีอย่างจำเพาะ ขณะที่การเพิ่มขึ้นของตัวรับสัญญาณการทำงานของวิตามินดี (vitamin D receptor) อย่างมีนัยสำคัญในระยะเริ่มต้นของการชราภาพเมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเจริญเต็มวัยไม่ขึ้นอยู่กับการเปลี่ยนแปลงของระดับวิตามินดี [25(OH)D] และแคลเซียมในเลือด แต่มีความเกี่ยวข้องกับการลดลงของวิถีสัญญาณการสร้างโปรตีน (mTOR signaling) และระดับการทำงานของเซลล์ต้นกำเนิดของกล้ามเนื้อลาย นอกจากนี้การตอบสนองของเซลล์ต้นกำเนิดกล้ามเนื้อลายต่อ active form ของวิตามินดี 3 (calcitriol) ในหลอดทดลองมีค่าลดลงเมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น ผลดังกล่าวเกี่ยวข้องโดยตรงกับคุณลักษณะการเจริญเติบโตของเซลล์ที่เปลี่ยนแปลงไป โดยความเข้าใจเกี่ยวกับระบบการทำงานของวิตามินดีในระดับเนื้อเยื่อและเซลล์ต้นกำเนิดกล้ามเนื้อลายนี้จะสามารถนำไปสู่การพัฒนาแนวทางการนำวิตามินดีมาใช้เพื่อป้องกันการสูญเสียมวลกล้ามเนื้อขณะเริ่มเข้าสู่ภาวะชราภาพได้อย่างเหมาะสมต่อไป

2. UN SDG ที่เกี่ยวข้อง: SDG 3 (Good Health and Well-Being) ผลงานวิจัยเรื่อง Autophagy-lysosomal signaling responses to heat stress in tenotomy-induced rat skeletal muscle atrophy. Life Sci. 2021:119352. ผู้แต่ง Hirunsai M* and Srikuea R สรุปผลงานวิจัยโดย ผศ.ดร.รัชกฤต ศรีเกื้อ ภาควิชาสรีรวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล: การศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงองค์ความรู้เกี่ยวกับผลของการได้รับความร้อนต่อการฟื้นฟูสภาวะฝ่อลีบของกล้ามเนื้อผ่านการควบคุมการทำงานของระบบการทำลายออร์แกเนลล์ภายในเซลล์ที่หมดอายุหรือเสื่อมสภาพ (autophagy-lysosomal system) ผลของการรักษาด้วยการได้รับความร้อนถูกศึกษาในสภาวะที่กล้ามเนื้อบริเวณขาหลังของหนูทดลองเกิดสภาวะฝ่อลีบจากความเสียหายที่บริเวณเอ็นร้อยหวาย (Achilles tendon) เปรียบเทียบผลกับสภาวะที่ไม่ได้รับความร้อนและกลุ่มควบคุมที่ไม่มีสภาวะกล้ามเนื้อฝ่อลีบ โดยความร้อนที่กล้ามเนื้อได้รับมีอุณหภูมิที่ 40.5-41.5°C ครั้งละ 30 นาที เป็นเวลา 7 วัน ผลการศึกษาพบว่าการได้รับความร้อนสามารถเร่งการฟื้นฟูสภาพและเพิ่มมวลกล้ามเนื้อผ่านการลดการกระตุ้นการทำงานที่มากเกินไปของ autophagy-lysosomal system ได้อย่างมีนัยสำคัญในกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่หลักในการทรงตัวและการเคลื่อนไหวดังนั้นการได้รับความร้อนจึงถือเป็นวิธีการหนึ่งที่มีประสิทธิภาพและสามารถใช้ในการรักษาสภาวะฝ่อลีบของกล้ามเนื้อที่เกิดขึ้นจากการไม่ได้ใช้งานเป็นระยะเวลานานเนื่องจากการบาดเจ็บบริเวณเอ็นร้อยหวาย

3. ผลงานวิจัยเรื่อง A single bout of high-intensity exercise modulates the expression of vitamin D receptor and vitamin D-metabolising enzymes in horse skeletal muscle. Equine Vet J. 2021;53(4):796-805 ผู้แต่ง Puangthong C, Sukhong P, Saengnual P, Srikuea R, and Chanda M. สรุปผลงานวิจัยโดย ผศ.ดร.รัชกฤต ศรีเกื้อ ภาควิชาสรีรวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล: การแสดงออกของตัวรับสัญญาณวิตามินดีและเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับเมแทบอลึซึมของวิตามินดีได้มีการรายงานว่ามีบทบาทสำคัญในกล้ามเนื้อลาย โดยการวิจัยในครั้งนี้ได้ศึกษาผลของการออกกำลังกายที่ความหนักระดับสูงต่อระบบการทำงานของวิตามินดีและเซลล์ต้นกำเนิดของกล้ามเนื้อลายในกล้ามเนื้อม้ารวมถึงความสัมพันธ์กับระดับ 25(OH)D ในเลือด ผลการวิจัยพบว่าการออกกำลังกายที่ความหนักระดับสูงสามารถกระตุ้นการทำงานของเซลล์ต้นกำเนิดของกล้ามเนื้อลายและเพิ่มการแสดงออกของตัวรับสัญญาณการทำงานของวิตามินดีเพื่อตอบสนองต่อการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อลายในม้า รวมถึงส่งผลต่อการลดลงของโปรตีนในกล้ามเนื้อม้าที่มีบทบาทเกี่ยวกับการเปลี่ยนวิตามินดีให้อยู่ในรูปแอคทีฟฟอร์มและระดับ 25(OH)D2 ในเลือด ซึ่งบ่งชี้ถึงผลกระทบต่อกระบวนการเมแทบอลึซึมของวิตามินดีภายหลังจากการออกกำลังกายที่ความหนักระดับสูงในม้า ดังนั้นการให้วิตามินดีเสริมภายหลังการแข่งขันในม้ากีฬาจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อรักษาระดับวิตามินดีในเลือดที่อาจส่งผลต่อประสิทธิภาพการฟื้นฟูสภาพกล้ามเนื้อลายของม้าภายหลังการบาดเจ็บที่เกิดจากการออกกำลังกายอย่างหนัก

4. UN SDG ที่เกี่ยวข้อง: SDG3 (Good health and well-being) ผลงานวิจัยเรื่อง TGF-Beta1 stimulation and VDR-dependent activation modulate calcitriol action on skeletal muscle fibroblasts and Smad signalling-associated fibrogenesis. Sci Rep. 2023;13:13811. ผู้แต่ง Srikuea R* and Hirunsai M สรุปผลงานวิจัยโดย รศ.ดร. รัชกฤต ศรีเกื้อ ภาควิชาสรีรวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล: การศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงองค์ความรู้ใหม่เกี่ยวกับผลของวิตามินดี 3 ในรูปแอคทีฟฟอร์ม (calcitriol) ที่สามารถยับยั้งกระบวนการสร้างเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของเซลล์ปฐมภูมิชนิดไฟโบรบลาสต์ของกล้ามเนื้อลายซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อการเกิดพังผืดภายหลังการบาดเจ็บ โดยโปรตีนที่กระตุ้นวิถีสัญญาณการเกิดพังผืด (TGF-Beta1) และระดับการแสดงออกของตัวรับสัญญาณการทำงานของวิตามินดี (vitamin D receptor, VDR) ภายในเซลล์เป็นปัจจัยที่สามารถส่งผลต่อการทำงานของวิตามินดี 3 ในรูปแอคทีฟฟอร์มด้านการยับยั้งกระบวนการสร้างเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่ก่อให้เกิดพังผืดได้โดยตรง ดังนั้นการรักษาระดับวิตามินดี 3 ในเลือด [25(OH)D] ให้อยู่ในระดับ มากกว่าหรือเท่ากับ 30 นาโนกรัม/มิลลิลิตร โดยการรับประทานอาหารที่มีวิตามินดี 3 ในระดับสูง เช่น น้ำมันตับปลา ปลาแซลมอน ไข่แดง ร่วมกับการได้รับแสงแดดอย่างเพียงพอจะช่วยทำให้ร่างกายสามารถสังเคราะห์วิตามินดี 3 ในรูปแอคทีฟฟอร์มได้อย่างเหมาะสม ซึ่งจะสามารถช่วยลดการเกิดเนื้อเยื่อพังผืดภายหลังการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อลายซึ่งสามารถพบได้ในนักกีฬาและผู้สูงอายุได้อย่างมีประสิทธิภาพ

5. UN SDG ที่เกี่ยวข้อง: SDG3 (Good health and well-being) ผลงานวิจัยเรื่อง Effect of 20-hydroxyecdysone and its metabolites in the absence or presence of IGF-1 on regulation of skeletal muscle cell growth ผู้แต่ง Suhatcho K, Yingyongnarongkul B, Kumpun S, Srikuea R* สรุปผลงานวิจัยโดย รศ.ดร. รัชกฤต ศรีเกื้อ ภาควิชาสรีรวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล: 20-hydroxyecdysone (20E) เป็นสเตียรอยด์ฮอร์โมนที่มีบทบาทสำคัญต่อพัฒนาการและกระบวนการทางชีววิทยาของแมลง นอกจากนี้ 20E สามารถพบได้ในพืชบางชนิดและมีรายงานว่ามีผลทางด้านการเสริมสร้างความแข็งแรงและมวลของกล้ามเนื้อลายในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมและมนุษย์ อย่างไรก็ผลดังกล่าวเกิดขึ้นได้อย่างไรยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด โดยการศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าผลของ 20E และสารอนุพันธ์ของ 20E ที่เกิดขึ้นจากกระบวนการเมแทบอลิซึมในร่างกายไม่ได้มีผลโดยตรงหรือมีกลไกการทำงานแบบเสริมฤทธิ์ร่วมกับ Insulin-like growth factor 1 (IGF-1) ในการควบคุมการเจริญเติบโตของเซลล์กล้ามเนื้อลาย โดยผลของ 20E ที่พบในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมและมนุษย์น่าจะเกิดขึ้นโดยอ้อมผ่านการกระตุ้นการหลั่ง IGF-1 ที่มีผลโดยตรงต่อการกระตุ้นการเจริญเติบโตของเซลล์กล้ามเนื้อลาย

6. UN SDG ที่เกี่ยวข้อง: SDG3 (Good health and well-being) ผลงานวิจัยเรื่อง Differential effects of cholecalciferol and calcitriol on muscle proteolysis and oxidative stress in angiotensin II-induced C2C12 myotube atrophy. Physiol Rep. 2024;12(8):e16011. ผู้แต่ง Hirunsai M* and Srikuea R สรุปผลงานวิจัยโดย รศ.ดร. รัชกฤต ศรีเกื้อ ภาควิชาสรีรวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล: การฝ่อลีบของกล้ามเนื้อลายที่เกิดขึ้นจากการเพิ่มขึ้นของระดับแองจิโอเทนซิน II เป็นสาเหตุหนึ่งที่สำคัญที่พบได้ในกลุ่มผู้สูงอายุที่เป็นโรคเรื้อรัง โดยการศึกษานี้พบว่าโคเลแคลซิเฟอรอล (วิตามินดี 3) สามารถช่วยลดการฝ่อลีบของเซลล์กล้ามเนื้อลายและรักษาสมดุลของปฏิกิริยารีดอกซ์ภายในเซลล์เมื่อได้รับการกระตุ้นด้วยแองจิโอเทนซิน II ได้ อย่างไรก็ตามหากเซลล์ได้รับแคลซิไทรออล (วิตามินดี 3 ในรูปแอคทีฟฟอร์ม) ในระดับสูงร่วมกับแองจิโอเทนซิน II จะส่งผลทำให้เกิดการฝ่อลีบ การสลายโปรตีน และความเครียดออกซิเดชั่นของเซลล์กล้ามเนื้อลายเพิ่มมากขึ้น จากผลการศึกษาดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าโคเลแคลซิเฟอรอลและแคลซิไทรออลมีบทบาทที่ต่างกันต่อเซลล์กล้ามเนื้อลาย โดยการได้รับโคเลแคลซิเฟอรอลเสริมน่าที่จะมีประโยชน์สำหรับผู้สูงอายุเพื่อช่วยลดการฝ่อลีบของกล้ามเนื้อลายในสภาวะที่มีระดับแองจิโอเทนซิน II สูง อย่างไรก็ตามการควบคุมระดับของแคลซิไทรออลในเลือดเป็นสิ่งที่สำคัญเพื่อป้องกันการลดลงของมวลกล้ามเนื้อลายในผู้สูงอายุที่มีทั้งระดับแคลซิไทรออลและแองจิโอเทนซิน II สูงกว่าปกติ